‘Wat is nou echt en wat niet? Misschien is er wel geen verschil.’

‘Wat is nou echt en wat niet? Misschien is er wel geen verschil.’

In de aankomende editie van Highlight Delft, in 2024, draait alles om perceptie. Is alles wat we zien wel echt? En zien we wel alles dat er is? Artistiek leider van het festival, Teun Verkerk, vertelt waarom dit thema juist nu zo prikkelt.

Teun: ‘In de digitale wereld gebeurt op dit moment heel veel. Nieuwe telefoons zijn bijna allemaal uitgerust met augmented reality, waarmee je lagen over de werkelijkheid kan leggen. Sommige mensen zijn ook al aan het spelen met AI waardoor ze met een simpele prompt allerlei plaatjes en teksten kunnen genereren en binnenkort misschien zelfs hele 3D-werelden. Zo kunnen we in die digitale wereld oneindig veel dingen toe blijven voegen aan de echte wereld. Die werelden zijn soms zó realistisch dat we onszelf kunnen verliezen in de digitale wereld, want wat is nou echt en wat niet? Misschien is er wel geen verschil.

Til eens op stoeptegel op en kijk wat daaronder gebeurt

‘Daar staat tegenover dat er in de echte wereld heel veel gebeurt dat onzichtbaar is, maar wel effect heeft op ons dagelijks leven. CO2, de grote boosdoener die met de toegenomen hoeveelheid in de lucht zorgt voor klimaatverandering, is daar een mooi voorbeeld van. We zien het niet, maar we kunnen het wel meten. Ook doen we dit jaar projecten die gaan over de bodem. We lopen er elke dag op, maar niemand die af en toe een stoeptegel optilt om te kijken of het wel goed gaat met de wormen en de plantjes daaronder. Want who cares? Maar op het moment dat er geen plantjes meer uit komen die we kunnen eten, dan is er natuurlijk wel een probleem met zijn allen.

Het zijn, denk ik, die twee dingen. Al die onzichtbare kleine interacties tussen deeltjes in onze fysieke wereld en de digitale lagen die we eraan toe proberen te voegen om zo onze eigen perceptie enorm uit te dagen. Om zo bijna letterlijk te zeggen: weet je nog wel waar je bent en wie je bent?

Spelen met AI bij SH4DOW

‘Of ik wel eens aan mijn eigen perceptie twijfel? SH4DOW is één van de headliners van Highlight 2024 en ik denk dat iedereen die deze show gaat zien wel zal twijfelen aan zijn perceptie. In deze voorstelling speelt een actrice samen met een AI, die wordt afgebeeld als een driedimensionale  machine. De acties van deze AI  wordt gegenereerd op basis van data uit het publiek. Zo is elke voorstelling uniek.’

‘De actrice vertelde mij dat ze zeventig procent van elke voorstelling niet kan voorspellen. Je ziet de omgeving telkens veranderen. Zo staan er op sommige momenten dingen op het podium die eerst echt lijken te zijn en het volgende mmlment toch een  projectie blijken te zijn.Op  dat moment kijk je als toeschouwer naar het podium en denk je, hé, stond daar nou iets  of  heb ik dat gedroomd? Zo twijfel je echt ontzettend aan je eigen perceptie.’